Z chorobą refluksową żołądkowo-przełykową mamy do czynienia wtedy, gdy mięśnie zamykające granicę między przełykiem a żołądkiem nie pracują we właściwy sposób, a także – w przypadku przepukliny przełyku. Konsekwencją jest cofanie się zawartości żołądka i jej przemieszczanie do przełyku. Osoba dotknięta refluksem doświadcza wtedy pieczenia w przełyku, możliwe jest także uciążliwe odbijanie, wymioty, ból w klatce piersiowej i nadbrzuszu, problemy z przełykaniem, a także krwawienie z przewodu pokarmowego. Te przykre dolegliwości mogą spotkać zarówno małe dzieci, jak i osoby starsze. Powszechnie występują u kobiet w ciąży. Jak sobie z nimi radzić?
Leczenie refluksu wiąże się z przyjmowaniem leków zmniejszających kwasowość soku żołądkowego. Czasami wykonuje się też zabieg chirurgiczny. Jednak najważniejsze są działania, które można podjąć samemu, takie jak:
– zmniejszenie masę ciała w przypadku nadwagi lub otyłości
– spanie na grubej poduszce lub uniesionym wezgłowiu
– unikanie leżenia przed 2-3 godziny po posiłku
– rzucenie palenia tytoniu.
Jednak najważniejsza jest odpowiednia dieta, która wyklucza pokarmy powodujące refluks. Zatem – co i jak jeść, a czego unikać?
Dieta w chorobie refluksowej – zasady:
– Jedz regularnie, co 3-4 godziny, niewielkie porcje. Nie przejadaj się, bo treść z przepełnionego żołądka będzie łatwo cofać się do przełyku.
– Dokładnie przeżuwaj pokarm, dzięki temu nasiąknie on enzymami trawiennymi zawartymi w ślinie i łatwiej ulegnie dalszemu trawieniu. Nigdy nie jedz w pośpiechu – stres i napięcie utrudniają trawienie.
– Ostatni posiłek zjedz najpóźniej 3h przed snem. Pozycja leżąca tuż po jedzeniu sprzyja cofaniu się pokarmów nasiąkniętych sokami żołądkowymi.
– Odpowiednio przyrządzaj potrawy – dzięki temu będą lżej strawne. Gotuj w wodzie lub na parze, blanszuj, duś, grilluj. Jeśli smażysz lub pieczesz, rób to bez tłuszczu.
Których produktów unikać, a które pomogą w walce z chorobą?
Wystrzegaj się…
– tego, co smażone i pieczone w tłuszczu oraz zup z zasmażką. Tłuste i przypieczone pokarmy ciężko się trawią i długo zalegają w przewodzie pokarmowym. Tłuszcz w postaci zdrowych olejów podawaj już na talerzu.
– soków z cytrusów (zwłaszcza grejpfruty), niektórym szkodzi również sok z pomidorów
– mocnej herbaty, kawy i kakao
– alkoholu
– ostrych przypraw i mocno pikantnych potraw
– zachowaj umiar z jedzeniu surowych owoców i warzyw, szczególnie cebulowych, kapustnych i strączkowych. Jeśli je jesz, nie popijaj posiłku, nie pij pół godziny przed i pół godziny po nim. Dzięki temu zmaksymalizujesz szansę na dobre trawienie tych warzyw. Nie unikaj jednak zupełnie surowych jarzyn – zawierają one aktywne biologicznie enzymy, które działają prozdrowotnie i pomagają w trawieniu!
– unikaj produktów z dużą zawartością tyraminy, w tym śledzi, serów, czerwonego wina, czekolady.
Zamiast tego…
– jedz lekkie posiłki oparte na pokarmach gotowanych, poddawanych obróbce termicznej bez użycia tłuszczu
– dobrze będzie, jeśli zachowasz stałe pory jedzenia
– do każdego posiłku dodaj niewielką ilość świeżych lub blanszowanych jarzyn – wspomogą trawienie. Unikaj jednakże kwaśnych owoców, soków i w.w. warzyw.
– doprawiaj potrawy ziołami świeżymi lub suszonymi, tak, by nie były zbyt ostre. Kminek, majeranek, kumin rzymski dobrze wpływają na trawienie.
– pij przegotowaną wodę, lekką kawę zbożową, herbatę ziołową i owocową
– jeśli czujesz, że zbliża się atak, sięgnij po napar z rumianku lub kopru włoskiego. Nieoceniony jest także napój z siemienia lnianego, który neutralizuje kwasy żołądkowe i działa łagodząco na błony śluzowe przełyku.